Overlevingskans oudere bij ziekenhuisopname hangt van kwetsbaarbaarheid af

Kwetsbaarheid bij ouderen is een proces van het opeenstapelen van lichamelijke, psychische en/of sociale tekorten in het functioneren

Oudere patiënten die kwetsbaar zijn, lopen een hoger risico om te overlijden tijdens een COVID-ziekenhuisopname dan minder kwetsbare patiënten. Dat blijkt uit internationaal onderzoek van het Erasmus MC en het Amphia Ziekenhuis. 

Kwetsbaarheid bij ouderen is een proces van het opeenstapelen van lichamelijke, psychische en/of sociale tekorten in het functioneren. In de medische wereld zijn die tekorten vastgelegd in de zogenoemde Clinical Frailty Scale (CFS). Door na te gaan hoe de patiënt functioneerde tot twee weken voorafgaand aan de ziekenhuisopname en die gegevens te combineren met de CFS, krijgt de patient een score die kan variëren van fit, via kwetsbaar naar terminaal ziek.

Alle leeftijdsgroepen
De onderzoekers hebben gekeken of de CFS de overlevingskans voorspelt van patienten met COVID-19. Daarvoor hebben ze bijna 2500 in het ziekenhuis opgenomen volwassenen in 11 Europese landen langs de CFS-meetlat gelegd en dus gekeken naar hoe kwetsbaar ze waren in de periode voor de ziekenhuisopname. De onderzoekers vonden dat hoe hoger Covid-patiënten scoorden op de Clinical Frailty Scale, hoe kleiner de kans was dat ze de ziekhuisopname overleefden. Ook kwamen patiënten met een hoge kwetsbaarheid vaker terecht op de IC.

‘We zagen in ons onderzoek dat dit opging voor alle leeftijdsgroepen. Echter, de CFS-schaal is als meetinstrument alleen nog gevalideerd voor mensen die ouder zijn dan 65 jaar. Daarom kunnen we alleen voor deze groep nu met zekerheid zeggen dat hun kwetsbaarheid bepalend is voor hun overlevingskans’,  zegt Jorie Versmissen, internist-klinisch farmacoloog bij het Erasmus MC. Om te kijken of de scores op de CFS ook geldig zijn voor jongere patienten is meer onderzoek nodig.

Code Zwart
De onderzoeksresultaten zijn relevant in het kader van de discussie over het draaiboek voor ‘Code Zwart’. Code Zwart gaat in op het moment dat er te weinig IC bedden beschikbaar zijn voor het aantal patiënten dat een bed nodig heeft. Dan moeten er keuzes worden gemaakt wie wel of niet in aanmerking komt voor IC-zorg.

‘Het triëren op leeftijd in combinatie met kwetsbaarheid kan zorgverleners helpen bij het maken van een zorgvuldige en zinvolle afweging over IC-opname. Daarmee onderbouwt deze studie de richtlijnen die zijn vastgelegd in het landelijke draaiboek voor ‘Code zwart’: zegt Miriam Faes, klinisch geriater bij het Amphia Ziekenhuis.

Het onderzoek is gepubliceerd in The Lancet Healthy Longevity.

Tags bij dit artikel:

• Erasmus MC
• Intensive Care
• ziekenhuisopname
• Amphia
• overlijden
• overlevingskans
• COVID-19