Laserschoen laat patiënten doorlopen

Schoen met daarop een laser die een lijn op de vloer projecteert in het ritme van de voetstappenzorgt dat patiënten doorlopen 

‘Freezing of gait’, benen die volledig blokkeren tijdens het lopen, is een invaliderend gevolg van de ziekte van Parkinson. Een schoen met daarop een laser die een lijn op de vloer projecteert in het ritme van de voetstappen, maakt dat patiënten tóch doorlopen. Ze hebben er veel baat bij, blijkt nu uit onderzoek van de Universiteit Twente en het Radboudumc wat op 20 december verscheen in Neurology, het wetenschappelijke tijdschrift van de American Academy of Neurology.

Mensen met Parkinson hebben vaak ernstige loopproblemen. Met name ‘freezing of gait’ is een ernstig symptoom, dat doorgaans optreedt in een verder gevorderd stadium van de ziekte. Het kan seconden tot minuten duren en optreden door de stress van een onbekende omgeving, of doordat de medicatie ontregeld is. Omdat de voeten op de grond blijven plakken, maar de rest van het lichaam wel naar voren komt, kan de patiënt door het bevriezen gemakkelijk uit balans raken en vallen.
 
Strepen
Loopblokkades zijn te verhelpen door gericht naar objecten op de grond te kijken (‘visuele cues’) en daar overheen te stappen, zoals bij een zebrapad. Dit helpt om andere circuits in het brein te activeren, waardoor de patiënt kan doorlopen. In huis worden hiervoor vaak strepen op de vloer gebruikt. Om ook buitenshuis beter en veiliger te kunnen lopen zijn de laserschoenen ontwikkeld. Het principe is eenvoudig: de linkerschoen projecteert een lijn voor de rechtervoet zodra de hak van de schoen de grond raakt. De patiënt kan hier vervolgens naartoe stappen. Dit activeert de laser op de rechterschoen en zo verder (zie video's onderaan het bericht).
 
Gunstig effect
Het huidige onderzoek laat bij een grote groep patiënten een gunstig effect van het gebruik van de laserschoen zien. Bij gebruik van de schoen neemt het aantal episoden van ‘freezing of gait’ met 46 procent af. Ook de tijdsduur van een loopblokkade halveert. Beide effecten zijn het sterkst wanneer de parkinsonmedicatie van de patiënten niet goed werkzaam is. Juist dan ondervinden patiënten veel loopproblemen. Maar ook wanneer de medicatie wel goed werkte, zagen de onderzoekers een gunstig effect.
 
Dagelijkse omgeving
Onderzoeker Murielle Ferraye: “Onze tests vonden plaats in een gecontroleerde laboratoriumsetting, zowel met als zonder medicijnen. Verder onderzoek in hun dagelijkse omgeving is nodig. Dat gaan we doen met laserschoenen die inmiddels op de markt zijn.” Van de 19 patiënten die de schoenen hebben getest, zou de meerderheid de schoen graag in gebruik nemen. Dat de laserschoenen altijd ingeschakeld zijn, ondervinden de proefpersonen niet als hinderlijk.  Murielle Ferraye: “Maar het mooist zou zijn als je zou kunnen detecteren dat de blokkade gaat optreden, om dan pas de laser in te schakelen, maar zo ver is het nog niet. Freezing is een erg complex fenomeen.”

Murielle Ferraye, die de laserschoen heeft ontwikkeld, voerde haar onderzoek uit bij het Donders Instituut van het Radboudumc en het MIRA Instituut voor Biomedische Technologie en Technische Geneeskunde van de Universiteit Twente.

Tags bij dit artikel:

• medicatie
• Radboudumc
• stress
• Universiteit Twente
• ziekte van Parkinson
• blokkeren
• lopen
• invaliderend
• loopproblemen
• symptoom
• laserschoenen