Aanpak om fysieke fitheid te verbeteren voorafgaand aan kankeroperatie vernieuwd

Om complicaties ná een behandeling te verminderen, zouden mensen dus juist vóór de operatie aan hun fysieke gezondheid kunnen werken

Patiënten met een goede fysieke conditie kunnen een operatie vaak beter doorstaan dan mensen die minder fit zijn. Het kan dus zinvol zijn om voorafgaand aan een operatie fysiek gezonder te worden. Maar hoe lang kun je een operatie bij dikkedarmkanker daarvoor uitstellen? En hoe kun je fysieke fitheid in korte tijd verbeteren? Fysiotherapeut en bewegingswetenschapper Ruud Franssen promoveerde op 31 oktober op het onderzoek waarmee hij deze vragen beantwoordt.

Bij de behandeling van dikkedarmkanker is het meestal nodig om met een operatie de tumor te verwijderen. Herstellen van zo’n ingrijpende behandeling wordt vaak bemoeilijkt door complicaties zoals infecties of het moeilijk op gang komen van de darmen. Dat heeft niet alleen invloed op het herstel, maar ook op de kwaliteit van leven en de overlevingskansen van de patiënt. Een goede conditie geeft het lichaam een soort reserve om weerstand te bieden aan de stress van de narcose en de operatie.

Fitter worden
Om complicaties ná een behandeling te verminderen, zouden mensen dus juist vóór de operatie aan hun fysieke gezondheid kunnen werken. Maar om te voorkomen dat de tumor veel groeit of uitzaait, is het tegelijkertijd belangrijk om na de diagnose niet te lang te wachten met de operatie: maximaal 35 dagen volgens de richtlijnen. Franssen’s onderzoek, een samenwerking tussen het Maastricht UMC+ en VieCuri, toont echter aan dat het verlengen van deze periode tot 49 dagen geen negatieve invloed heeft op de overlevingskansen van mensen met dikkedarmkanker. 'Het lijkt belangrijker om patiënten fysiek goed voor te bereiden op de operatie, dan om de tijd tot de behandeling te verkorten', zegt Franssen. 'Vooral bij patiënten met een hoog risico op complicaties is dat belangrijk. Daarvoor hebben we nu een veilige tijdspanne van 49 dagen'.

Prevalidatie
Zijn onderzoek benadrukt dan ook het belang van "prevalidatie", een voorbereidende behandeling om de fitheid van patiënten te verbeteren voordat ze de operatie ondergaan. Juist voor de minder fitte patiënten die mogelijk het meeste baat hebben bij prevalidatie, is het een uitdaging om voor een intensieve training steeds naar het ziekenhuis te komen. Franssen onderzocht daarom tele-prevalidatie, waarbij patiënten thuis een gepersonaliseerd trainingsprogramma volgden met behulp van een app en wekelijks telefonisch contact hadden met een fysiotherapeut. De eerste 11 patiënten die deelnamen aan dit programma konden het trainingsschema goed volgen en waren er tevreden over.

Verder onderzoek
Hoewel de resultaten veelbelovend zijn, is verder onderzoek nodig om te bevestigen of tele-prevalidatie daadwerkelijk leidt tot een verbetering van de fysieke gezondheid voorafgaand aan de operatie en betere uitkomsten erna. Deze bevindingen openen echter de deur naar nieuwe benaderingen om patiënten te helpen zich optimaal voor te bereiden op een operatie en het herstel te bevorderen.

Bron: Maastricht UMC+

Tags bij dit artikel:

• Maastricht UMC+
• operatie
• dikkedarmkanker
• fysiotherapeut
• herstel
• VieCuri
• prevalidatie
• fysieke gezondheid
• trainingsschema