Zorgverleners in Gaza werken onder omstandigheden die nauwelijks voor te stellen zijn. De combinatie van aanhoudend geweld, verwoeste infrastructuur en extreme tekorten aan medische middelen maakt van hulpverlening een dagelijkse strijd.

Ziekenhuizen functioneren op beperkte capaciteit of zijn volledig vernietigd, terwijl de toestroom van zorgbehoevenden niet afneemt. Door gebrek aan medische voorraden moeten artsen en verpleegkundigen vaak improviseren en operaties uitvoeren zonder essentiële anesthesiemiddelen. Tegelijkertijd staan ze onder constante dreiging, omdat zelfs medische faciliteiten en ambulances niet altijd veilig zijn.

Afhankelijkheid van internationale steun

Veel zorgverleners in Gaza werken voor internationale hulporganisaties en niet-gouvernementele organisaties (ngo's) of zijn afhankelijk van hun toeleveringen. Dit onderwerpt de zorgverlening aan de grillen van de internationale donatiestromen. Zonder internationale steun zouden medische missies onmogelijk zijn en zouden nog meer levens verloren gaan. Neem bijvoorbeeld UNICEF, een van de organisaties die op het terrein actief zijn. UNICEF speelt een cruciale rol in het verlenen van psychologische hulp aan kinderen die zwaar getroffen worden door het geweld. Al sinds 2009 baat UNICEF twaalf familiecentra uit in de Gazastrook. Hier kunnen families onder meer terecht voor psychosociale dienstverlening. Voor dergelijke langlopende programma's is de behoefte aan middelen groot. Financiële steun aan deze organisaties is essentieel om de zorgverlening in Gaza overeind te houden en om de meest kwetsbare slachtoffers te helpen.

Zorgverleners zijn zich hier bewust van en wensen actief bij te dragen aan de internationale bewustwording die de hulp van stroom in stand moet houden, bijvoorbeeld door hun medewerking te verlenen aan interviews of door zelf actief informatie te delen. Op deze manier hopen ze ook hieraan hun steentje bij te dragen. Ook zelf kun je overigens het een en ander doen om deze mensen te helpen, bijvoorbeeld met een eenmalige of terugkerende gift. Ga hiervoor naar de website “doneer online Gaza” en kies zelf hoeveel je wil doneren.

Lange werkdagen en extreme druk

De hulpverleners zelf ervaren dagelijks de enorme gevolgen van de humanitaire crisis. Ze werken vaak lange dagen zonder pauzes, omdat er simpelweg niet genoeg medisch personeel is om de enorme toestroom van gewonden te behandelen. Sommigen slapen kort op de vloer van de ziekenhuizen, als ze al de kans krijgen om te rusten. De stress is dan ook enorm, zeker voor lokale zorgverleners. Zij beseffen namelijk dat elke patiënt familie of een bekende kan zijn. Tegelijkertijd moeten zorgverleners in periodes van geweld opereren onder de voortdurende dreiging van aanvallen. Ondanks deze verschrikkelijke omstandigheden blijven velen doorgaan, gedreven door de morele plicht om te helpen waar mogelijk.

Mentale en psychologische impact

De psychologische gevolgen van de crisis zijn enorm, zeker op kinderen die worden blootgesteld aan geweld en onzekerheid. Zorgverleners zetten zich in om deze kinderen emotionele ondersteuning te bieden, bijvoorbeeld door speltherapie en groepsactiviteiten. Dit helpt hen om trauma's te verwerken en enige vorm van normaliteit te behouden in een situatie die allesbehalve normaal is. UNICEF is een van de organisaties die zich specifiek richt op de psychosociale ondersteuning van kinderen en hun families.

Voor de zorgverleners zelf is de mentale tol eveneens zwaar. Dag in dag uit worden ze geconfronteerd met leed dat nauwelijks te bevatten is: gewonde kinderen die hun ouders verloren hebben, baby's die in geïmproviseerde omstandigheden moeten worden behandeld en patiënten met goede overlevingskansen die desondanks sterven door een gebrek aan hulpmiddelen. Er is nauwelijks tijd om zelf tot rust te komen of om te rouwen om verloren collega's en familieleden. Toch zetten zij zich met ongeziene toewijding in om zoveel mogelijk levens te redden. De goede voorbereiding speelt een belangrijke rol in de mentale weerbaarheid van uitgezonden chirurgische teams. Een dergelijke voorbereiding is echter een luxe die niet elke zorgverlener heeft, zeker de lokale zorgverlener niet.

Uitdagingen en belemmeringen

De onveilige omstandigheden en extreme tekorten maken het werk van zorgverleners in Gaza buitengewoon moeilijk. Communicatiestoringen en stroomuitval bemoeilijken de coördinatie van medische hulp en noodtransporten. Soms moeten artsen opereren met zaklampen of onder kaarslicht, omdat er onvoldoende stroom is voor medische apparatuur. Ambulancepersoneel riskeert hun leven bij elke rit. Wondverband, antibiotica en pijnstillers zijn schaars, waardoor behandelingen minder effectief zijn. Soms moeten artsen patiënten naar huis sturen met minimale zorg, simpelweg omdat er geen middelen beschikbaar zijn om hen adequaat te behandelen. Bij een gebrek aan middelen dient men moeilijke keuzes te maken. Dit alles zorgt voor immense frustratie bij de zorgverleners. Zij weten maar al te goed dat veel sterfgevallen voorkomen hadden kunnen worden als er maar voldoende hulpmiddelen en voldoende helpende handen beschikbaar waren.