De gevolgen van het NZa-voornemen voor openbare apotheken hangen sterk af van het inkoopbeleid van zorgverzekeraars

De Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) is voornemens om per 2027 de bekostiging van stoppen-met-rokenzorg (SMR-zorg) te herzien. In de komende periode raadpleegt de NZa hiervoor onder andere de LHV, InEen, de KNMP en zorgverzekeraars. Op basis van deze consultatie volgt in oktober 2025 een besluit.

De NZa overweegt om apotheken toe te staan om de nicotinevervangende middelen, SMR UR-geneesmiddelen en terhandstelling van SMR UR-geneesmiddelen apart en direct te declareren bij zorgverzekeraars, indien deze apotheken specifiek hiervoor zijn gecontracteerd. Dit geldt dan voor zowel de middelen als de terhandstelling. 

De NZa wil voor de terhandstelling twee nieuwe prestaties opnemen. Een voor de terhandstelling van SMR UR-geneesmiddelen mét en een zónder begeleidingsgesprek. 

Zorgverzekeraars en de NZa moeten daarbij via declaratiegegevens kunnen controleren of er voor dezelfde patiënt ook een prestatie voor het SMR-programma is gedeclareerd. De NZa stelt dit als voorwaarde, zodat geborgd blijft dat de farmacotherapeutische interventie een aanvulling is op de geneeskundige interventie (gedragsmatige begeleiding bij het stoppen met roken).

De NZa stelt dat het niet mogelijk is om gebruik te maken van de al bestaande prestaties voor terhandstelling via de Beleidsregel prestatiebeschrijvingen voor farmaceutische zorg. UR-geneesmiddelen bij SMR en de daarbij horende terhandstelling vallen namelijk onder verzekerde zorg via artikel 2.5b van het Besluit Zorgverzekering.  

Huidige situatie 
Zorgverzekeraars kopen nu SMR-programma’s in bij huisartsenpraktijken en specifieke SMR-aanbieders. Dit gebeurt meestal op basis van een standaard aanbod en een vast tarief. In deze situatie moeten hoofdcontractanten de kosten voor geneesmiddelen zelf aan de apotheek vergoeden via onderlinge dienstverlening. 

Impact  
Met het oog op een reactie op de consultatie onderzoekt de KNMP samen met onder meer Aska en NapCo wat de impact is op de relevante apotheeksystemen van de door de NZa voorgenomen wijziging.  

De gevolgen van het NZa-voornemen voor openbare apotheken hangen sterk af van het inkoopbeleid van zorgverzekeraars. In de nieuwe situatie is nu niet voorzien dat apotheekteams in de wijk een grotere rol krijgen bij SMR-zorg. De wijziging lijkt vooralsnog vooral een technische operatie, met risico's op het punt van administratieve lasten en declaratiezekerheid. Het invoeren van aparte terhandstellingsprestaties voor een specifieke groep geneesmiddelen, in plaats van het hanteren van de bijlage-2-systematiek, lijkt ook de complexiteit van de bekostiging van openbare apotheken te vergroten. De KNMP zal deze aspecten zorgvuldig meewegen in een reactie op de consultatie van de NZa.

De NZa en het Zorginstituut Nederland hebben in 2022 een informatiekaart aanspraak en bekostiging stoppen-met-roken-zorg gepubliceerd waarin de achtergrond van de aanspraak en de huidige bekostiging uitgebreid beschreven is.

Bron: KNMP