De toekenningen zijn onderdeel van de nieuwste financieringsronde van KWF, waarin 27 miljoen euro wordt toegekend aan 51 Nederlands kankeronderzoeken

Welke rol spelen bacteriën bij het uitzaaien van darmkanker? Zijn voorstadia van eierstokkanker op te sporen met kunstmatige intelligentie? KWF Kankerbestrijding investeert ruim 2,5 miljoen euro in 5 onderzoeken van het Radboudumc en de Radboud Universiteit om deze – en andere – vragen te beantwoorden.

De toekenningen zijn onderdeel van de nieuwste financieringsronde van KWF, waarin 27 miljoen euro wordt toegekend aan 51 Nederlands kankeronderzoeken. Hiermee wil KWF een belangrijke impuls geven aan de bestrijding van kanker. KWF heeft hierbij aan vijf onderzoeken van het Radboudumc en de Radboud Universiteit in totaal ruim 2,5 miljoen toegekend.

Rol bacteriën bij uitzaaien van darmkanker
Eén van deze vijf projecten betreft onderzoek naar de rol van bacteriën bij het uitzaaien van darmkanker. Patiënten met darmkanker hebben een risico van 40-50% op de ontwikkeling van uitzaaiingen. Velen komen hieraan te overlijden. Het uitzaaiingsproces is nog niet volledig opgehelderd, maar er zijn aanwijzingen dat bacteriën hierbij een rol spelen. 

Onderzoeksleider is dr. Annemarie Boleij van de afdeling Pathologie van het Radboudumc. In haar onderzoek trof ze bacteriën aan in uitzaaiingen in de lever. De komende twee jaar zoekt ze uit of deze bacteriën daar terechtkomen vóór, tijdens of na het ontstaan van de uitzaaiingen. Ook onderzoekt ze of bacteriën aanwezig zijn in uitzaaiingen in de longen en lymfeklieren. Haar doel is achterhalen welke rol bacteriën spelen bij het uitzaaien van darmkanker. Deze inzichten kunnen bijdragen aan het opsporen, voorkomen en behandelen van uitgezaaide darmkanker. Boleij’s onderzoek wordt gefinancierd uit de opbrengsten van Alpe d’HuZes.

Voorstadium eierstokkanker opsporen met kunstmatige intelligentie
Een ander gehonoreerd onderzoek van het Radboudumc richt zich op het opsporen van een voorstadium van eierstokkanker met kunstmatige intelligentie. Vrij recent is ontdekt dat eierstokkanker kan ontstaan uit STIC, een voorloperstadium in de eileiders. Inmiddels wordt onderzocht of het volstaat om bij vrouwen met een erfelijk verhoogd risico op eierstokkanker eerst alleen de eileiders te verwijderen. Dat voorkomt de vroegtijdige menopauze die optreedt als ook de eierstokken worden weggenomen. 

Directe eierstokverwijdering is wél aangewezen als pathologen in de afgenomen eileiders STIC aantreffen. Helaas is STIC moeilijk te herkennen en kunnen verschillende pathologen tot verschillende oordelen komen. Dr. Jeroen van der Laak van de onderzoeksgroep Computationele Pathologie in het Radboudumc wil dit verbeteren met deep learning, een vorm van kunstmatige intelligentie. Zijn team gaat een zelflerend computermodel ontwikkelen dat pathologen kan helpen bij het opsporen van STIC. 

Vijf onderzoeken
Naast de hierboven beschreven twee onderzoeken heeft KWF eveneens financiering toegekend aan de volgende projecten van het Radboudumc en de Radboud Universiteit:

  • Kankercellen gevoeliger maken voor immuuntherapie met antistoffen. Onderzoeksleider: prof. dr. Annemiek van Spriel, afdeling Tumorimmunologie (Radboudumc)
  • STAR-TREC fase III studie. Deze studie onderzoekt of bestraling eventueel in combinatie met chemotherapie voor endeldarmkanker net zo effectief is als de standaardbehandeling waarbij de endeldarm wordt verwijderd. Onderzoeksleider: prof. dr. Hans de Wilt, afdeling Chirurgie (Radboudumc)
  • HitnRun: Een mobiele game om jongeren te helpen stoppen met roken in een ondersteunende sociale context. Onderzoeksleider: dr. Maartje Luijten, Instituut voor Gedragswetenschappen (Radboud Universiteit)

Lees het bericht op de website van KWF: KWF financiert 51 nieuwe onderzoeken