In Spanje implanteerde een neurochirurg een implantaat bestaande uit 100 elektroden in de visuele cortex van een 58-jarige blinde vrouw

Nieuw gepubliceerd onderzoek laat zien hoe een team van wetenschappers van de Universiteit Miguel Hernández (Spanje), het Nederlands Herseninstituut en het John A. Moran Eye Center van de Universiteit van Utah (VS) met succes een vorm van kunstmatig zicht heeft gecreëerd voor een blinde vrouw. De resultaten betekenen een sprong voorwaarts voor wetenschappers die een visuele hersenprothese willen maken om de onafhankelijkheid van blinden te vergroten.

Witte lichtpunten
In Spanje implanteerde een neurochirurg een implantaat bestaande uit 100 elektroden in de visuele cortex van een 58-jarige blinde vrouw. Op deze manier konden zenuwcellen die zich dicht bij de elektroden bevinden worden gemeten maar ook elektrisch worden gestimuleerd. Ze droeg een bril die was uitgerust met een camera. De visuele gegevens die door de camera werden verzameld werden door speciale software gecodeerd en doorgestuurd naar de elektroden in de hersenen. De elektroden stimuleerden vervolgens de omringende zenuwcellen om witte lichtpunten te produceren die bekend staan als ‘fosfenen’ om een afbeelding te creëren.

De blinde vrouw was een voormalig natuurkundelerares en was ten tijde van het onderzoek al 16 jaar volledig blind. Ze had geen complicaties van de operatie en onderzoekers vonden dat het implantaat de hersenfunctie niet schaadde of negatief beïnvloedde. Met behulp van het implantaat was ze in staat om lijnen, vormen en eenvoudige letters te identificeren die werden aangeboden middels elektrische hersenstimulatie.

Veelbelovend 
“Deze resultaten zijn veel belovend omdat ze zowel veiligheid als werkzaamheid aantonen. Ze zouden kunnen helpen om een lang gekoesterde droom van veel wetenschappers te verwezenlijken, namelijk het rechtstreeks overbrengen van informatie van de buitenwereld naar de visuele cortex van blinde personen, waardoor een rudimentaire vorm van zicht wordt hersteld”, vertelt prof. Eduardo Fernández. Hij voegde er ook aan toe dat “hoewel deze voorlopige resultaten zeer bemoedigend zijn, moeten we ons ervan bewust zijn dat er nog een aantal belangrijke onbeantwoorde vragen zijn en dat nog veel problemen moeten worden opgelost voordat een visuele prothese een klinische therapie is”.

“Deze nieuwe studie levert een bewijs en toont aan dat onze eerdere bevindingen in apenexperimenten kunnen worden vertaald naar mensen”, zegt prof. Pieter Roelfsema, directeur van het Nederlands Herseninstituut en medeauteur van het artikel. “Dit werk zal waarschijnlijk een mijlpaal worden voor de ontwikkeling van nieuwe technologieën die de behandeling van blindheid kunnen transformeren”.

“Een doel van dit onderzoek is om een blinde meer mobiliteit te geven”, zegt prof. R.A. Normann, ook co-auteur van het onderzoek. “Het zou hen in staat kunnen stellen een persoon, deuropeningen of auto’s te identificeren. Het zou de onafhankelijkheid en veiligheid kunnen vergroten. Dat is waar we naartoe werken.”

Het onderzoeksteam hoopt dat de volgende reeks experimenten een geavanceerder beeldcoderingssysteem zal gebruiken, dat in staat is om meer elektroden tegelijkertijd te stimuleren en complexere visuele beelden op te wekken.